KENTYPE logo Zamówienie Partnerzy Poradnik O firmie Fonty
spacer
 
 
 



Terminologia typograficzna jest czasami bardzo specyficzna, a niuanse mogą być mylące. Oto trzy pary pojęć, które są często źle rozumiane. Pojęcia te są powiązane, ale odnoszą się do różnych rzeczy. Zrozumienie różnic pozwoli, typograficznie mówiąc, na bardziej wyraźną komunikację. Będzie również pomocne przylepszym wykorzystaniu fontów i oprogramowania.

Italik (kursywa) vs Oblique (pochyłe)

Italik i Oblique to dwa różne rodzaje pochylonych krojów pism. Ręcznie rysowany Italik jest ukośnym krojem specjalnie zaprojektowanym jako uzupełnienie dla kroju typu Roman (typu prostego, typu pionowego). Zwykle jest to oddzielny projekt w stosunku do swojego romańskiego towarzysza, ze swoimi własnymi cechami i własnymi szerokościami znaków.
Kroje Italikowe często mają w sobie posmak kaligrafii.

Z drugiej strony, krój Oblique, jest zwykle przechyloną elektronicznie wersją swojego romańskiego wzorca, mającą jednak niewiele zmian konstrukcyjnych (lub w ogóle). Zazwyczaj służy do tego samego celu co krój Italikowy tzn. do położenia nacisku w sąsiedztwie z jego romańską wersją - chociaż wersja Oblique ma tendencję do tworzenia nieco mniejszego kontrastu niż Italik. (Niemniej istnieje trochę oblikowych wyjątków, co pokazano na rysunku.)

Różnice między italikami i oblikami są zademonstrowane w dwóch górnych przykładach. Niektóre fonty nie przestrzegają tej kategoryzacji co pokazano w dolnym (trzecim) przykładzie.

Cyfry tabelarycze vs cyfry proporcjonalne

Wraz z rosnącym wykorzystaniem fontów OpenType, więcej użytkowników korzysta z dostępności cyfr w starym stylu (OldStyle, nautycznych, skaczących, mediewalowych) i cyfr jednakowej wysokości (Lining, ustawionych na jednej linii). Jednak dla wielu pozostaje tajemniczą różnica między rozstawem proporcjonalnym a rozstawem tabelarycznym. Te dwa rodzaje służą odmiennym celom, więc wiedza o tym, którego rodzaju kiedy użyć jest opłacalna.

Wszystkie cyfry tabelaryczne mają jednakową całkowitą szerokość, składającą się z szerokości rzeczywistej samego glyfu powiększonej o przestrzenie zawarte przed i po glyfie - potrzebne na to, aby glyfy nie stykały się wzajemnie.

Spójna szerokość pozwala liczbom zapisanym cyframi tabelarycznymi na bycie wyrównanymi w pionie w tabelach, w cennikach, na fakturach, w sprawozdaniach finansowych lub w innych kolumnach liczbowych.

Natomiast każda z cyfr proporcjonalnych posiada swoją własną unikalną szerokość, tworząc równe odstępy i równy koloryt zarówno wewnątrz wielocyfrowej liczby jak i w zestawie takich wielocyfrowych liczb. Jeśli nie ustawia się danych liczbowych w kolumnach, należy używać cyfr proporcjonalnych aby uniknąć nierównego rozstawu cyfr tabelarycznych zwłaszcza wokół cyfry 1.

ZANOTUJ: Wiele fontów OpenType, które oferują więcej niż jeden styl cyfr mają domyślnie ustawione cyfry tabelaryczne, trzeba więc będzie wybrać styl, którego chcesz użyć.

Cyfry tabelaryczne przeznaczone są do zastosowania w kolumnach, w których będą one idealnie wyrównane. Cyfry proporcjonalne nie będą.

Ligatury standardowe vs ligatury ozdobne

Ligatura to znak utworzony poprzez złączenie lub kombinację dwóch lub więcej liter. Litery te mogą być ze sobą połączone w ciągły kształt, albo po prostu zaprojektowane tak aby wzajemnie się obejmowały.

Ligatury standardowe służą praktycznemu celowi: eliminują nieatrakcyjną kolizję, która występuje w układzie niektórych liter występujących obok siebie. Najczęściej występującymi standardowymi ligaturami są tzw. f-ligatury: fi, fl, czasem ff, ffi i ffl, czasami inne, szczególnie w fontach OpenType.

Ligatury ozdobne są bardziej dekoracyjne niż ligatury standardowe i mogą być stosowane według własnego uznania. Występują one w wielu odmianach, ale wszystkie są przeznaczone do dodania wizualnej atrakcyjności tekstowi. Niektóre z tych znaków łączą w sobie często występujące pary liter (takie jak Th) w jeden projekt pełen wdzięku. Inne ligatury, takie jak kombinacje ck, ct, i st występujące w wielu historycznych przykładach, dodają elegancji i dają poczucie autentyczności składu. Jeszcze inne mają na celu zaprezentowanie poczucia humoru, nadanie indywidualności, albo, w przypadku niektórych dekoracyjnych krojów pisankowych, nadanie spontanicznego posmaku pisma odręcznego.

Ligatury standardowe oferują rozwiązanie dla typograficznych kolizji lub innych dziwnych kombinacji literowych. Ligatury ozdobne są intencjonalnie bardziej dekoracyjne i powinny być wykorzystywane właściwie i oszczędnie.

Autor oryginału: Ilene Strizver